زبان شناسی علمی است که به مطالعه و بررسی روش مند زبان میپردازد. بسیاری بر این باورند که زبان شناسی علمی نوظهور است و با انتشار «دوره زبان شناسی» سوسور آغاز شده است. برخی نیز معتقدند مطالعات تخصصی دربارهی زبان به چند قرن پیش از میلاد باز میگردد، یعنی زمانی که پانینی قواعدی برای زبان سانسکریت تدوین کرد. آنها سابقه این علم را با کهنترین علوم برابر میدانند و با کندوکاو در عمق تاریخ علم سعی در مستند کردن این ادعا دارند. تاریخچههای زیادی دربارهی این علم نوشتهاند و هرساله پژوهشهای متعددی در زمینههای مختلف مربوط به زبانشناسی در مراکز دانشگاهی سراسر جهان انجام میشود.
فریده حقبین، در کتاب زبانشناسی ایرانی (نگاهی تاریخی از دورهی باستان تا قرن دهم هجری قمری) سابقه زبان شناسی در ایران را از دوره باستان تا قرن دهم هجری قمری بررسی میکند و از سهم چشمگیر ایرانی ها در تکامل این علم سخن میگوید.
کتاب یک مقدمه، سه بخش و یازده فصل پیوسته دارد.
فصل اول (آریاییها و زبانهای ایران در عصر باستان)
فصل دوم (تاریخچه خط و ایجاد نظامهای نوشتاری)
فصل سوم (واژگاننگاری و فرهنگنویسی در عصر باستان)
فصل چهارم (ترجمه و تفسیرنویسی)
فصل پنجم (دوران انتقال از عصر باستان به عصر اسلامی)
فصل ششم (خدمات متقابل اسلام و ایران)
فصل هفتم (مکاتب زبانشناسی در دوره اسلامی)
فصل هشتم (مطالعات آوایی)
فصل نهم (صرف و نحو)
فصل دهم (معنیشناسی و مطالعات منطقی)
فصل یازدهم (واژگاننگاری و فرهنگنویسی)