کتاب رنج و عشق  اثر خوان-داوید نازیو درباره تجربه درد در روان‌کاوی است. واقعیت تکان‌ دهنده این است که در نوشته ‌های روان‌کاوانه فروید و لاکان هیچ درمان اختصاصی برای درد وجود ندارد، با اینکه درد روانی موضوع محوری و حتی علت وجودی روان‌کاوی است. از این جهت، دستاورد نازیو در کتاب رنج و عشق خلاء بزرگی را در پژوهش‌ های روان‌کاوانه پر می کند و نقش مهمی در فهم ما از روان بشر ایفا می ‌کند. او درون‌مایه درد را با اصطلاحات روان‌کاوانه که طی بیش از سه دهه تجربه درمانی وضع کرده شرح می‌ دهد. دکتر نازیو تاملات خود را با روایت یک نمونه بااحساس آغاز می ‌کند: درباره یکی از بیمارانش، زن جوانی به نام کلمنس، که نوزادش را درست چند روز پس از زایمان از دست داده است. جنبه چشمگیر این نمونه به نازیو امکان می‌ دهد که بارزترین ویژگی درد را معرفی کند: درهم ‌تنیدگی تن و روان بر اثر درد، فروپاشی اگو به هنگام اندوه (به همراه ایجاد رکود در تصویر ذهنی)، حضور متجاوز و کوبنده درد و محدودیت‌ های حس و معنا.

نویسنده به سه لحظه در درد جسمانی اشاره می ‌کند: زخم، تروما و واکنش؛ درمان تبدیل سریع دردِ ناشی از جراحت به بازنمایی ذهنی همان جراحت. نازیو تاکید می ‌کند که خاطره این بازنمایی درد جسمانی «در اعماق ناخودآگاه حک می‌ شود»، خاطره ناخودآگاهی که مقدر است بازگردد و به صورت آسیب روان ‌تنی زیر و رو شود. نازیو دقیقا به شرح این دگرگونی از جسمانی به روانی می ‌پردازد و اشاره می ‌کند که درد ناخودآگاه باز خواهد گشت و «سوژه به درد توجیه ‌ناپذیری مبتلا می ‌شود که قابل تشخیص نیست. او [مرد یا زن]، بی‌آنکه بداند دردِ اکنون، خاطره فعالِ درد سابق است، درد می ‌کشد».