مهم‌ترین ویژگی زبان‌شناسی نظری در طول تمام قرن بیستم میل شدید و واقعی آن به رسیدن به پایگاه یك علم واقعی و مستقل بوده است. با این كه امروزه زبان‌شناسی به عنوان رشته‌ای مستقل با نام «زبان‌شناسی همگانی» شناخته شده، اما هنوز به پایگاه یك علم تمام و كمال راه نبرده است. نگارنده در كتاب حاضر، رخدادهای بزرگ غرب را در زمینه زبان‌شناسی، از آغاز قرن بیستم تا زمان چاپ كتاب، دنبال می‌كند و به طرح و شرح آن دسته از نحله‌ها و مكتب‌های زبان‌شناسی می‌پردازد که راه را برای زایش و بالش نظریه‌های غالب حوزه زبان ـ به ویژه نظریه زایشی و گشتاری ـ همواره كرده‌اند. وی در دو بخش، ماجرای پیدایش زبان‌شناسی نظری قرن بیستم را به ترتیب در اروپا و آمریكا بازمی‌گوید كه چگونه زبان‌شناسی نظری نخست به عنوان زبان‌شناسی ساخت‌گرا مطرح شده و بعد به شكل دستور زبان صورت‌گرا درآمد و سرانجام در هیئت دستور زایشی جلوه‌گر شد. نیز نشان می‌دهد كه چگونه زبان‌شناسی، پس از جدایی از منطق، روان‌شناسی را هم طی سال‌های دهه 1930 كنار زد و راه خود را از آن جدا كرد.