به تصریح نگارنده، اندیشة حقوق بشری که امروز هرچه بیش‌تر خود را در میان قشرهای گوناگون ایرانیان می‌گستراند، و نیاز به دموکراسی به خواست اول تمام ایرانیان بدل شده، از راه ترجمه و آشنایی با افکار و سبک زندگی اجتماعی ـ سیاسی دیگران پدید آمده است. شاید تمام اندیشه‌های هموارکننده راه ناهموار مدرنیته را بتوان حاصل تجربه و آشنایی با افکاری دانست که در یکصدسال اخیر از راه ترجمه از آن ما شده است. اما این تنها نیاز به افکار سیاسی و اجتماعی نیست که ما را نیازمند ترجمه نگه داشته است، بلکه آشنایی با شیوه‌های تازة ادبی و سبک‌های نوشتن، به ویژه در زمینة رمان و داستان که اکنون زبان فارسی را غنا بخشیده و بر گنجینة واژگان ما افزوده نیز از راه ترجمه امکان‌پذیر شده است. دفتر حاضر دربردارندة مصاحبه و گفت‌وگو با برخی از مترجمان شامل نجف دریابندری، منصور تقی‌زاده، مهدی سحابی، کامران فانی، رضا سید حسینی، عبدالله کوثری، و عزت‌الله فولادوند است. در این گفت‌وگوها نگارنده سعی کرده است که علاوه بر پی‌گیری امر تجدد، ترسیم زندگی و ویژگی‌های ترجمه‌های هریک از مترجمان به این نکته اشاره کند که آیا ترجمه کاری خلاق است یا مکانیکی؟ اهمیت لحن در ترجمه که بحث زیادی دربارة آن وجود دارد چیست؟ ترجمة خوب چگونه ترجمه‌ای است؟ و در نهایت این که چه خصوصیتی برخی ترجمه‌ها را ماندگار می‌کند؟.
