کتاب ؛ درباره طبیعت و زبان٬ یکی از آثار متاخر «نوآم چامسکی است» که سال ۲۰۰۲ منتشر شد و سه سخنرانی وی که در سال ۱۹۹۹ در ایتالیا ایراد شدند را دربر می‌گیرد.
فصل نخست این کتاب، مقدمه‌ای است بر نظریه زبانی و مروری بر سرگذشت رشته زبان‌شناسی.
فصل دوم، تحت عنوان «چشم‌انداز‌هایی در زبان و ذهن» سرنخ ایده‌های محوری زبان‌شناسی امروزی و علوم‌شناختی نوین را در اندیشه‌های کلاسیک می‌جوید و نکته ها و نمونه هایی آموزنده و عبرت آمیز را که به کار پژوهش های آتی می آید شرح می دهد.
فصل سوم بر رابطه پژوهش زبانی با مطالعات مغز و اعصاب تمرکز دارد؛ و خصوصاً به افق‌های وحدت و یکپارچگی آتی «مدل‌های محاسباتی و انتزاعی علوم شناختی» با «کاوش‌های زیرلایه های فیزیکی زبان و شناخت در مغز» نظر می‌کند.
در فصل چهارم، گفت‌وگویی مفصل و پرچالش میان چامسکی، و بلتی و ریتزی –ویراستاران مجموعه- در می‌گیرد. مطالب مطرح‌شده در این فصل بسیار متنوع است، چنانکه از مسائل عمومی زبان‌شناختی، گذشته، حال و آینده زبان‌شناسی، ریزه‌کاری‌های نظریه‌پردازی، تکامل، تاریخ علوم، و خیلی چیز‌های دیگر سخن به میان می‌آید، ولی محور بحث، برنامه کمینه‌گرا است.
فصل پنجم نیز از حیث تاریخی و اجتماعی سندی گیرا محسوب می‌شود و برای همگان، فارغ از میزان تحصیلات، یا رشته و فن، قابل‌استفاده است.
