این کتاب رساله زیباییشناختی لوکاچ جوان، کندوکاوی است در عرصه مقولات بزرگ رمان و مراحل تاریخ غرب: از رمان شهسواری تا رمانهای فلوبر، تولستوی، داستایفسکی با نیمنگاهی به سروانتس، رمانهایی که با اندیشههای حاکم بر تاریخ غرب همتراز بودهاند. این کتاب بیش از آنکه جامعهشناسی ادبیات باشد، تاملی است بر فلسفه اشکال و پیوستگی تاریخی آنها از تراژدی و حماسه یونان تا طلوع اندشههای ادبی معاصر.
کتاب مملو از بصیرتها و ایدههای درخشانی است که حتا امروز نیز به کار فهم کنش ادبی و نقد جریانهای ایدئولوژیک و ارتجاعی در ادبیات و تاریخنگاری میآید. این اثر را میتوان ادامه کتاب دیگر این نویسنده «تاریخ و آگاهی طبقاتی» دانست، زیرا مضمون اصلی آن نحوه بازنمایی آگاهی تاریخی در ادبیات مدرن است.
کتاب «نظریهی رمان» دههی 20 قرن بیستم در برلین منتشر شد. نویسنده در آن به تفسیر کلی ادبیات غرب از زمان یونانیان میپردازد و عمده تکیه آن بر مقوله رمان است. گئورک لوکاچ این اثر را پیش از اینکه به نظریه مارکسیسم بپیوندد، تألیف کرد؛ از اینرو آرای او به هگل، دیلتای و ماکس وبر نزدیک است.
