انگیزه دینی در متافیزیک همه بشریت از قدیمی‌ترین ایام وجود داشته است اما فرهنگ اقوام شرقی زیر سلطه دین بوده است و تا همین اواخر همه تفکرات و پژوهش‌ها، در دست یا تحت راهنمایی روحانیان مانند برهمانان، راهبان و خاخام‌ها قرار داشته است. مترجم در مقدمه کتاب می‌نویسد: «معنای اصطلاح رنسانس موضوع مباحثه‌های بی‌پایان در میان مورخان به ویژه در قرن بیستم بوده است. بعضی از آنان درباره ارزش، خصائل متمایز و حدود زمانی رنسانس و حتی وجود خود دوره‌ی تاریخی رنسانس شک کرده‌اند. در میان آن دسته از مورخانی که وجود دوره تاریخی رنسانس را پذیرفته‌اند بر سر این که رنسانس از چه تاریخی آغاز می‌شود و در چه تاریخی به پایان می‌رسد اختلاف نظر وجود دارد.»
ارنست کاسیرر با احاطه شگرف خود بر موضوع و با بینشی هنرمندانه نشان می‌دهد که در دوره رنسانس فلسفه، زبان، هنر و علم با هم وابستگی متقابل داشته‌اند. او همچنین درباره آگاهی فرد از خود در این دوره به تفصیل بحث می‌کند. موضوع‌های اصلی کتاب عبارتند از بررسی آرا و اندیشه‌‌های نیکولاس کوزانوس، جبر و اختیار و مسئله سوژه-ابژه در فلسفه رنسانس
