فرهنگ هر جامعه به‌صورت مکتوب و غیرمکتوب نظام نمادین آن را در سطح کلان تشکیل می‌دهد و تولید و بازتولید آن عمدتاً در پهنهٔ تعاملات اجتماعی صورت می‌گیرد. اما بازتاب آن را، کم‌وبیش و با احتیاط، می‌توان در مخرج مشترک شخصیت‌های اعضای جامعه ردیابی کرد. کتاب حاضر نتیجهٔ کوشش اولیه‌ای است برای شناخت نسبی «منش» و شخصیت ایرانی. سه مجموعه داده شواهد تجربی این پژوهش را تشکیل می‌دهند.