کتاب حاضر  شامل چهارده مقاله از اندیشمندان صاحب نام روس و ایرانی و تاجیک و سمرقندی و بخارایی است. همه این مقالات حاوی تحلیل و بررسی عمیق علمی است. بخش دوم و اساسی کتاب سوگنامه بلخ و بخاراست و نگاهی است به تاریخ دو سه قرن اخیر و استبداد حاکمان وقت در تاجیکستان و مصائبی که بر قوم تاجیک رفته است؛ چندان که در این روزها یک نفر شاعر و نویسنده با استعداد فارسی گوی باقی نمانده است! در سمرقند قندِ ما شد زهر در بخارا بخار گردیدیم …
این بخش نشان می دهد که هنوز مسئله نقض حقوق مردم تاجیک در جمهوری ازبکستان و مبارزه بی رحمانه علیه زبان و فرهنگ آنان در وطن تاریخی قوم تاجیک ادامه دارد.