كتاب حاضر از چهار بخش شكل گرفته است .بخش نخست با عنوان "پیش گفتار مترجم" شامل مطالبی درباره آثار و اندیشه‌های ماركس و انگلس است .در بخش دوم كه با عنوان "نقش كار در گذر میمون از انسان "نگارش یافته ;ماركس و انگلس، مراحل رشد و تكامل انسان را از زمانی كه به شكل حیوانات در بالای درخت زندگی می‌كرد تا زمانی كه اندك اندك از دست خود برای ابزار سازی، دام‌داری، كشاورزی، ابداع شیوه‌های تولید و تقسیم سود جست، نشان می‌دهند .بخش سوم مقاله‌ای است با عنوان "درباره ماتریالیسم تاریخی "این مقاله شرحی است درباره تاریخ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی كشور انگلستان كه پیش‌تر ذیل كتابی با عنوان سوسیالیسم تخیلی و علمی منتشر شده بود .كارل ماركس ( 1818ـ 1883) و فردریك انگلس ( 1802ـ 1895) در این مقاله ضمن مروری بر اندیشه‌های سیاسی و فلسفی متفكرانی چون : بیكن، هابس و لاك ;شرایط و ویژگی‌های طبقه كارگر و بورژوازی در این كشور را تحلیل می‌نمایند .بخش چهارم : شامل متن مكاتبات ماركس و انگلس پیرامون "ماتریالیسم تاریخی "است .در این مكاتبات ضمن توضیح و تشریح برخی اشكالات و یا برداشت‌های نادرست از ماتریالیسم تاریخی، نحوه شكل‌گیری و تكوین سوسیالیسم علمی بررسی می‌شود .علاوه برآن، مهم‌ترین اصول و وضایف سیاسی طبقه كارگر در موقعیت‌های بسیار متفاوت و لحظات تاریخی تبیین می‌گردد .