کتاب پيش رو حاصل بررسي کلمه‌ به کلمه و حرف به حرف ابيات نظامي در چهارده نسخه‌ي خطي موجود در کتابخانه‌ها و موزه‌هاي جهان است. هدف از اين بررسي تقديم متن و معني درست اين ابيات به پيشگاه علاقه‌مندان آثار نظامي گنجه‌اي و دوستداران فرهنگ و زبان فارسي و ايراني است.
کارهايي که در اين بررسي مجدد مدنظر بوده و انجام يافته است، به شرح زير است:
1. مشکول‌نويسي متن
2. تصحيح برخي از ابيات
3. حذف برخي تعليقات
4. تغيير واژه‌نامه
5. تعيين نسخه‌ي اساس
اگرچه اين تحقيق بسياري از نکات تاريک مربوط به حيات نظامي و شيوه‌ي غريب سخن و انديشه‌ي او را روشن ساخت و اطلاعات تازه و ارزنده‌اي به دست داد، که بي‌ترديد از ديدگاه پژوهش‌هاي تاريخ و جامعه‌شناسي و تاريخ زبان و ادب و فرهنگ و هنر و معني‌شناسي بي‌بها نيست، اما باز نکات بسياري ناشناخته و ناتمام ماند.