معماری یکی از شاخه‌های مهم هنر و فنون تمدّن بشری است که از پیش از تاریخ تاکنون مورد توجّه گروه‌های مختلف انسانی قرار گرفته است. در میان زیرمجموعه‌های معماری، معماری مذهبی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده، به طوری که در طول تاریخ، ارزشمندترین هنرها و پیچیده‌‌ترین تکنیک‌ها را شامل شده است. از این رو نگارنده در کتاب حاضر، با تکیه بر اطلاعات تاریخی و باستان‌‌شناسی، ضمن مطالعه پیشینة معماری مساجد ایران، به معرّفی مساجد اولیة ایران و جنبه‌های مختلف معماری آن‌ها پرداخته است. این مطالب در شش فصل به همراه فهرست مأخذ نقشه‌ها، طرح‌ها و تصاویر تدوین شده است. عناوین برخی از این مطالب عبارتند از: «نگاهی به معماری ایران پیش از اسلام»، «ظهور اسلام و شکل‌گیری نخستین مسجدها»، «مطالعة معماری مساجد اولیه در ایران»، و «تداوم معماری پیش از اسلام در معماری دوران اسلامی».