کتاب «عاشورا شناسي» نوشته‌ی «محمد اسفندياري» است. در توضیحات پشت جلد کتاب آمده است: «کتاب حاضر عهده‌دار هدف‌شناسی از قیام امام‌حسین ـ علیه‌السلام ـ است، و در پی پاسخ بدین پرسش که هدف آن حضرت در هجرت از مدینه به مکه، و از آنجا به کوفه چه بود: پرهیز از بیعت، یا تشکیل حکومت، یا استقبال از شهادت، و یا اموری دیگر؟ بر پایه‌ی این پژوهش، هفت نظریه درباره‌ی هدف آن حضرت وجود دارد: 1. امتناع از بیعت (دفاع)، 2. حکومت ـ شهادت، 3. شهادت عرفانی، 4. شهادت تکلیفی، 5. شهادت فدیه‌ای، 6. شهادت سیاسی و 7. تشکیل حکومت. پاره‌ی اول کتاب در پی تبیین و سنجش این نظریات و تحریر محل نزاع است. در پاره‌ی دوم، نویسنده عهده‌دار اثبات این موضوع شده است که رفتن امام حسین به طرف کوفه، اگرچه به قصد تشکیل حکومت، انتخابی درست بود. پاره‌ی سوم کتاب به دیدگاه اعلام شیعه درباره‌ی هدف امام حسین، که تأیید نظر مختار نویسنده است، اختصاص دارد.» این کتاب را نشر «نی» منتشر کرده است.