کتاب حاضر، با تکيد بر ضرورت شناخت شالوده هاي نظري داستان کوتاه به عنوان پيش شرط نقد، هم نظريه هاي اين ژانر را معرفي مي کند و هم اين که کاربرد آن نظريه ها را در نقد عملي برگزيده اي از شاخص‌ترين و صناعتمندترين داستان هاي کوتاه ايران نشان مي‌دهد. ساختار جلد اول از اين قرار است: در بخش اول، مفاهيم و نظريه‌هاي داستان رئاليستي و داستان ناتوراليستي معرفي شده اند.