در دو قرن اخیر، پرسش‌ درباره تاریخ بسیاری از متفکران و فیلسوفان مغربزمین را برانگیخته است. این پرسش‌ها درباره امکان یا عدم امکان معرفت انسان به گذشته و تاریخش، ضرورت و عدم ضرورت این معرفت و نیز پرسش از شیوه‌های صحیح معرفت‌یابی است درباره گذشته جوامع انسانی و ابزار لازم برای این امر. این کتاب بخش‌هایی از این داستان طولانی و البته ناتمام را روایت می‌کند. قهرمانان پرشماری در در این داستان نقش‌ آفریده و اندیشه‌ها و آرای خود را، در باب ماهیت معرفت تاریخی، بر این گنجینه عظیم افزوده‌اند. در این جا فقط سه پرده از این نمایش بلند را روایت می‌شود که شاید نشانگر مهمترین تحولاتی باشند که این سنت غنی از سرگذرانده است.