این کتاب نه شرح و توضیح اصول و اندیشه بنیادین روشنگری، بلکه شناخت و بازاندیشی روح روشنگری در پرتو رویدادها و دگرگونی‌های سترگ دو سده گذشته است. نویسنده تنها به برشماری خطوط اصلی اندیشه روشنگری یا ارائه سنتزی از آنها بسنده نمی‌کند، بلکه اندیشه‌ها و اصول روشنگری را رویاروی رخدادهای تراژیک تاریخی می‌نهد و سپس برازندگی و شایستگی آنها را در برابر چالش‌های روزگار ما می‌سنجد و می‌گوید: «با انتقاد از روشنگری است که هم به روشنگری وفادار می‌مانیم و هم آموزشش را به کار می‌بندیم».