نویسنده در جلد اول از مجموعه 'تاریخ در یک نگاه 'که به تاریخ قرن‌های اخیر ایران, به ویژه دوران معاصر مربوط می‌شود, خاطر نشان می‌کند' :در این مجموعه بر خلاف معمول تاریخ نگاری, شرح وقایع و یا تسلسل آنها مورد نظر نبوده, بلکه توجه عمده به عواملی بوده که موجب شکل گرفتن جریان‌های تاریخی گردیده و دگرگونی‌های اجتماعی را در پی داشته‌اند .' در جلد حاضر که همچون پیش آگاهی برای بررسی تاریخ معاصر نگارش جلد حاضر مروری گذراست بر دوران باستان و تمدن‌های کهنی که به دست اقوام مختلف شکل گرفته و تا دوره قبل از معاصر ادامه یافته است .مطالب اصلی کتاب از این قرارند :تاریخ ایران پیش اسلام ;روابط ایران و عربستان قبل از اسلام ;انتشار تعالیم اسلام بین ایرانیان قبل از حمله اعراب ;ایران بعد از حمله اعراب ;سقوط بنی امیه ;استقرار بنی عباس ;تشکیل دولت‌های مستقل ایرانی ;سلسله‌های ترک نژاد ;هجوم مغول‌ها ـ حکومت ایلخانان ـ آثار هجوم مغول‌ها ;سقوط بغداد ;آثار اجتماعی استیلای مغول‌ها ;خانقاه پایگاه مبارزات منفی ;از هجوم تیمور تا صفویه ;روابط خارجی (سیاسی ـ اقتصادی ـ فرهنگی) ; صفویه ;ظهور نادر ;مروری بر عملکرد حکومت‌های صفویه ـ افشاریه ـ زندیه ; روابط خارجی ایران از استقرار حکومت صفویه تا پایان زندیه ;انگلیس در صحنه رقابت‌های ایران ـ نخستین هیئت‌های بازرگانی انگلیسی ;انجمن دشت مغان ; جهانگشایی نادر ;قاجاریه ;آغاز روابط ایران و ایالات متحده امریکا و آلمان .